Synoniemen
Cyste, synoviale cyste, mucoide cyste, slijmcyste.
Wat is het?
Goedaardige zwelling die meestal op de bovenkant van de pols ontstaat, soms aan de onderkant, maar ook in kleinere vorm in de vingers kan voorkomen (buigpeesganglion en mucoide cyste). De zwelling bestaat uit een met gewrichtsvocht of peesschedevocht gevulde holte. Deze ‘tumoren’ komen heel veel voor in de hand/pols en zijn volkomen onschuldig.
Klachten
Meestal veroorzaakt een ganglion geen of nauwelijks klachten. Wanneer ze met activiteit of onderliggende slijtage van een gewricht samenhangen of wanneer ze onder het polskapsel gelegen zijn, kunnen ze pijnlijk zijn. Soms zijn ze hinderlijk bij grijpen (buigpeesganglion). Een mucoide cyste, gelegen aan de basis van de vingernagel, kan spontaan open barsten en dan ontstekingsverschijnselen vertonen.
Oorzaak
Er kan een samenhang zijn met overmatig slappe banden in de pols/hand, zogenaamde hyperlaxiteit en er is dan sprake van een relatieve overbelasting. Ook kan onderliggende gewrichtslijtage een oorzaak zijn, zoals typisch bij de mucoide cyste aan de bovenkant van de vingertop, waar het eindgewrichtje in dat geval vaak een ouderdomsslijtage vertoont. Meestal is er echter geen duidelijke oorzaak aan te wijzen.
Behandeling
Soms wordt een röntgenfoto gemaakt om onderliggende gewrichtsslijtage uit te sluiten. Behandeling is zeker niet altijd nodig als de patiënt geen klachten heeft. Vaak is het stellen van de diagnose en geruststelling van de patient voldoende: een ganglion kan op termijn vanzelf verdwijnen. Wanneer men hier niet op wil wachten of wanneer er klachten zijn, kan voor operatie gekozen worden. Men kan het ganglion gewoon leegzuigen, waarbij een heldere, stroperige vloeistof verwijderd wordt. Na deze eenvoudige procedure is het ganglion weliswaar niet meer zichtbaar, maar de kans dat het snel weer ontstaat, is zeer groot. Een ouderwetse methode, maar wel beter dan leegzuigen, is het kapotdrukken (crushen) van het ganglion of op diverse plaatsen ‘doorprikken’ van het ganglion. Nog steeds de beste kans op definitief resultaat is een operatie waarbij het ganglion zo compleet mogelijk wordt verwijderd, zonder andere structuren in de pols/hand te beschadigen. Eventuele onderliggende gewrichtsafwijkingen moeten natuurlijk in voorkomend geval tegelijkertijd behandeld worden. Soms kan deze operatie geschieden onder lokale verdoving (bij een klein ganglion). Bij een groter ganglion wordt de operatie over het algemeen in dagbehandeling uitgevoerd onder regionale verdoving (waarbij alleen de arm wordt verdoofd). De nabehandeling bestaat uit 1 – 2 weken gips, waarna de hand weer gewoon ingeschakeld kan worden.
Na uw operatie krijgt u een brief mee met de telefoonnummers die u kunt bellen in geval van problemen binnen en buiten kantooruren.